Klompenpad – Cotlandenpad *** … 11.5 km

Volg de klompenpaden-app … en er kan niets mis gaan.

Het pad is sinds december 2020 aangepast. Liep je eerst over de drukke Lekdijk … nu is er een doorsteek gemaakt over een boerenerf. Bovendien gaat de route sinds de aanpassing langs Kasteel Amerongen en is het pad nu 11,5 km. Een wandeling rond Kasteel Amerongen, langs Wayensteyn over de landgoederen Zuylestein en Kolland, boerenerven, zuwes (een scheidingskade tussen verschillende ontginningseenheden) en lanen.

Route

Kasteel Amerongen

“’t Huys mit ses morgen lants, gelegen tot Amerongen”/ Kasteel Weyensteyn

Kolland/cotlanden – overzichtsfoto

Kasteel Sulensteyne

We steken vanaf parkeerplaats de Burgwal de N225 over en het eerste waar we op geattendeerd worden zijn de restanten van een galg. Ik zie al bloederige taferelen voor me maar … “De galg deed alleen dienst als symbool; de enige doodstraf die in Amerongen voltrokken werd, in 1687, was een executie met het zwaard op een voor de gelegenheid gebouwd schavot”. Dat valt dus weer mee.

Iets verder lopen we al snel tegen Kasteel Amerongen aan. Het wordt voor het eerst genoemd in 1286 waar Floris V in een brief zijn leenmannen Borre en Diederic van Amerongen toestemming geeft een versterkte woontoren te bouwen ter verdediging van het Sticht. De woontoren groeit in de loop der tijd uit tot een middeleeuws kasteel dat is voorzien van torens, een gracht en een ophaalbrug.
In 1557 komt Kasteel Amerongen voor ca 300 jaar in bezit van de invloedrijke familie Van Reede. Als het tijdens de Franse bezetting in het rampjaar 1672 volledig wordt platgebrand gaan de bewoners Godard van Reede (1621-1691) en zijn vrouw Margaretha Turnor niet bij de pakken neer zitten … ze laten een nieuw kasteel bouwen.
Aan het eind van de 19de eeuw gaat het kasteel over naar een nieuwe familie. Godard graaf van Aldenburg Bentinck. Hij zet zich in voor het dorp, de bewoners en de tabaksteelt rond Amerongen.
In 1918 vraagt de gevluchte Duitse keizer Wilhelm II asiel aan in Nederland. De hele Duitse hofhouding woont anderhalf jaar bij de Bentincks op Kasteel Amerongen, waar de keizer ook de akte van abdicatie tekent. In mei 1920 verhuist hij naar Huis Doorn. In 1982 is het kasteel door de erfgenamen Bentinck overgedragen aan de Stichting Kasteel Amerongen.

WAT IS DIT????????

NOTE: Weet iemand wat dit betekent? Bij Google lens kom ik niet verder dan visrecepten. 😂😂 Hangt aan het hek van Kasteel Amerongen aan de kant van de oprijlaan/hoofdingang . Het heeft de vorm van een wapenschild.

Vanaf ons rondje kasteel lopen we vanaf de achterkant via de Rijnsteeg langs de 2 eeuwen oude “Herberg (en destijds stalhouderij) Den Rooden Leeuw” en gaan linksaf de Kersweg in. Op nr 28 staat de dwarshuisboerderij met de naam “Rodenstein”. Het oude “Huis Royestein” lag in de buurt aan de verdwenen weg De Zuwe, die vanaf de Lekdijk naar Wayenstein liep. Oude tekeningen laten een huis zien dat qua bouwstijl dateert van rond 1630. Tot 1761 behoorde Rodenstein tot de kasteelbezittingen van Zuylestein.

Linksaf de Zuylesteinseweg op … weer links waar ooit Wayenstein heeft gestaan. Het huis Weyensteyn wordt in 1394 voor het eerst genoemd … het heeft dan nog geen naam en wordt vermeld als “’t Huys mit ses morgen lants, gelegen tot Amerongen”. Vanaf 1436 heet het ‘dat huus tot Weyenstein’. In 1730 is het verdwenen.

Langzaam lopen we de Cotlanden/het Landgoed Kolland op. Het is een landgoed zonder ‘groot huis’. Een van de drie pachtboerderijen draagt de naam Kolland, maar er heeft op dit landgoed nooit een riddermatig of anderszins aanzienlijk huis gestaan. Een erfenis uit de ontginningsgeschiedenis van 1000 jaar geleden. De slootjes zijn zo van zelfsprekend maar eigenlijk is dit slotenpatroon een monument op zich. De naam van het pad komt van de verkavelingseenheid: de cotlanden of collanden. Kleine percelen die in pacht werden gegeven aan de onvrijen om te ontginnen. Het geel gearceerde zijn de cotlanden.

Dat er slootjes zijn daar komen we achter gekomen … één grote natte bende met soms maar een paar tientallen centimeters van de slootrand af glijden we voort, zakkend tot aan enkels in de blubber, soms met moeite onze voeten er weer uittrekkend. Bosvarkens, smalle bruggetjes, hekjes zonder opstap … maar zo prachtig … je ziet het groen groeien, hoort de vogels fluiten … krijgt een Ot en Sien gevoel … genieten!

even lachen …

Aan het eind komen we uit op de Amerongerwetering en we verlaten Landgoed Kolland. Inmiddels ruim 3 uur onderweg … onze eigen koffie is op en we hebben (heel stom) geen lunch bij ons. Volgens de beschrijving is er binnen een paar honderd meter koffie te krijgen … misschien ook wat lekkers er bij?

Het is een boerderij … met kamelen, een minicamping. Nergens koffie! We passeren andere wandelaars en ik vraag of ze weten waar de koffie is … nee … niets gezien. Net als we bij de kamelen staan te kijken komt de eigenaresse van de camping naar ons toe. “Wilde u koffie? “.”Ja”. “Ik zet wel even … kom maar met me mee”. En even later koffie uit het voor mij zo bekende blauwe servies van Bunzlau Castle uit Polen … met koekjes. Een extra foto voor vriendin Corrie die dit ook spaart.

Dan het laatste stuk … we zijn er ook wel aan toe. Dat lopen door de blubber … door de weilanden is zo zwaar … nu maar hopen dat we dat niet meer tegenkomen.

En dan ineens is daar … Sulensteyne/Zuylestein: De familie van Zuylen … oorspronkelijk een geslacht uit de buurt van Nijmegen /Kleef … heeft een vooraanstaande plaats ingenomen in het Sticht en zijn nauw betrokken bij de ontginning van moerassige gronden. Dit leidt tot aanzienlijke bezittingen in de provincie waaronder “het versterkte huys” … dat in leen gegeven wordt aan Jan van Zuijlen … “thuys mit sinre hostede dat gheheten is Sulensteyne dat gheleghen is in den kerspel Ameronghen ten Nederencghe”.
Door vererving en verkoop komt het in 1630 in handen van Prins Frederik Hendrik die het kasteel grondig laat verbouwen in de vorm die het tot 1945 behouden heeft. In 1640 geeft hij het kasteel aan zijn bastaardzoon Frederik, die zich dan van Nassau-Zuilenstein gaat noemen. Als er in 1830 geen manlijke nakomeling is komt het uiteindelijk in 1897 in handen van Godard John George Carel, graaf Van Aldenburg-Bentinck,
De misvatting dat er Duitse officieren zijn gelegerd is de aanleiding voor de geallieerden om het kasteel aan het eind van de Tweede Wereldoorlog te bombarderen. De naoorlogse perikelen, o.a. een bouwstop, zijn er de oorzaak van dat de toenmalige ruïne in 1953 wordt afgebroken. Alleen een 18e-eeuws poortgebouw rest. Het duurt tot 1981 voordat er weer opnieuw een indrukwekkend landhuis (qua bouwstijl afgeleid van het vroegere kasteel) wordt gebouwd. Het historisch poortgebouw is op dit moment weer volledig in gebruik. De nog altijd aanwezige oude structuren van het landgoed verraden de allure van vroeger.

Orangerie

Landhuis 1981

Poortgebouw 18e eeuw

Achterkant nieuwe landhuis

Het is nu nog maar een klein stukje terug langs de voorkant en tevens hoofdingang van Kasteel Amerongen en dan weer richting de parkeerplaats.

Een zware tocht … en 13 km … maar voor mij het mooiste klompenpad tot nu toe. Avontuurlijk en afwisselend … en dan ook nog eens genieten van de eeuwenoude gebouwen en historische feitjes.

Start: parkeerplaats De Burgwal
OV: halte Amerongse Berg
Start Leersum: Rijksstraatweg 54
Markering: oranje klomp.

route

parkeren De Burgwal