RapRondje Oosterbeek2

Met het aangekondigde mooie weer spreek ik mijzelf maar weer eens aan op mijn inactieve gedrag. Ik moet er uit … al is het alleen maar voor de melatonine-aanmaak.
“Lopen activeert die delen van het brein die remmend werken op gebieden die zorgen voor negativiteit, stress en je niet lekker voelen”.
En om mijzelf te weerhouden van “wel denken, niet doen”… app ik mijn dochter of ze zin heeft om mee te gaan. Een positief antwoord volgt en we staan vanmorgen aan het begin van het 7 km lange Rappe Rondje “Oosterbeek 2” van Rob Wolfs.

En nee … ik heb geen roze lok in mijn haar … da’s door “iets” toegevoegd.

Bron: Wandelzoekpagina.
Een heuse spaghetti-achtige kronkelwandeling over twee idyllische, heuvelachtige en lommerrijke landgoederen en langs de rand van de Rosandepolder over het fameuze Kerkpad. Bijzonder door de twee sprengenbeken die van de hoge heuvels afstromen naar het Rijndal; beekjes gelardeerd met bronnen, vijvers, bruggetjes en watervallen. Vanaf de parkeerplaats lopen we eerst langs de Oorsprongbeek, Tuin de Lage Oorsprong en landgoed Oorsprong naar beneden. We komen bij een opslagvijver met molengoot, de plek waar vroeger een suikerfabriek heeft gestaan. De Oorsprongbeek is een bronbeek die later door sprengen is vergroot. Hier hebben we mooie uitzicht over het glooiende landschap. We lopen in de richting van het rivierdal en volgen het fraaie kerkpad op de rand van de uiterwaarden. Hier zien we dat de Oorsprongbeek uitkomt in de Leigraaf. Al snel even een kronkeltje langs vijvers en waterval in de Gielenbeek die ook uitkomt in de Leigraaf. De Oude Kerk van Oosterbeek is zo’n duizend jaar oud. Het eenbeukige rechthoekige schip van tufsteen is gebouwd in de achtste tot tiende eeuw in pre-romaanse stijl. Delen van de kerk uit die tijd zijn in het huidige gebouw bewaard gebleven. Concertzaal, Bildersweg en Kneppelhoutweg herinneren aan de tijd dat Oosterbeek een schildersdorp was en aan de grote invloed van landgoedeigenaar Kneppelhout (alias Klikspaan). We gaan weer langzaam omhoog langs de vijvers van de Gielenbeek, omzoomd door elzenbroekbosjes. In de bossen van de landgoederen Pietersberg en Hemelse Berg genieten we van monumentale bomen en bomenlanen. Via het stokoude Larikslaantje lopen we terug naar de Oorsprongbeek met watervallen en het bijzondere grothuisje waar de waterval overheen naar beneden valt. Een laatste kronkeltje brengt ons bij de oorsprong van de Oorsprongbeek.

Door teveel geklets -van ons beiden-, tegenwerkende spieren, geen conditie en geen uithoudingsvermogen van mij steken we wat stukken af en wordt het een wandeling van 4.7 km. We zullen maar zeggen “alle begin is moeilijk”… misschien dat ik maar weer eens vaste wandeldagen in moet gaan stellen om alle muizenissen in mijn hoofd te elimineren. Maar mooi is ie wel … en gezellig ook.
We starten op een gedeelte van het Landgoed De Oorsprong (podcast) aan de Van Borsselenweg in Oosterbeek -waar we al direct bij een mooi uitzichtpunt zijn- en lopen via kronkelende paadjes langs de Oorsprongbeek, romantische bruggetjes en een prachtige waterval die toch ook door Alexandra op de foto gezet moet worden (sorry Sanne … maar de foto is té leuk) door naar het Grothuisje waar je -als je wilt- onderdoor kunt lopen.

“Vanuit deze Moskoepel heb je een goed uitzicht over de waterpartijen van het landgoed Laag Oorsprong. De houten koepel ligt op de plek waar vroeger de moskoepel lag, een onderdeel van verfraaiingen van de oude Landgoedtuin. In vroeger tijden was het hier veel opener, en had je een goed uitzicht op het hele landgoed tot onderaan de stuwwal. Onder de koepel zie je de bron van de beek.“

Maar wij gaan rechtsaf en kijken uit op “Tuin De Lage Oorspong” …
“Op Landgoed De Lage Oorsprong lag ooit een prachtige tuin ‘met de uitgezochtste fruitbomen en een weelde van fijne groente en welriekende bloemen’. Helaas bleef er niet veel van deze schoonheid over na de luchtlandingen van september 1944. Wat rest, is een stuk geschiedenis. Enthousiaste Oosterbekers pakten deze geschiedenis weer op en restaureerden het tot de prachtige oase die het nu is. In mei 2008 opende Tuin de Lage Oorsprong opnieuw“

… om te eindigen bij een waterloop … een restant van de rosmolen van de suikerfabriek die hier ooit gestaan heeft (zie foto boven met tekst). De molen had “tien koperen Pannen, een Watermolen en een Paardemolen(rosmolen)” en profiteerde van Napoleons Continentaal Stelsel totdat dat in 1813 verviel.
“Weinigen zal het bekend zijn, dat Oosterbeek, ruim een eeuw geleden, suikerindustrie binnen zijn grenzen heeft gekend. In de dagen van het continentaal stelsel, tóen er suikernood in ons land heerschte, heeft Napoleon getracht de beetwortelsuikerfabricage in ons land te bevorderen. Bij decreet van 1811 werd in Nederland 32.000 Hectare grond aangewezen voor den verbouw van beetwortelen. Het gevolg was, dat te Oosterbeek een suikerfabriek werd opgericht. “

We lopen verder over een smal paadje. Langs een paar ezels -waarvan er eentje wel duidelijk laat zien dat hij een mannetje is- en steken de weg over richting de uiterwaarden van de NederRijn. Aan het eind in de bocht linksaf gaan we het Kerkpad op waar we direct in het begin de Oorsprongbeek weer oversteken die -vanaf het punt waar we begonnen zijn- door kwelwater uit de stuwwal gevoed met een verval van 35 meter tot aan de Neder-Rijn langs verschillende vijvers en watervallen haar weg vindt.

En dan zijn we bij het 10e eeuwse pre-Romaanse kerkje -en als zodanig de oudste nog in gebruik zijnde kerk van ons land- dat zo’n belangrijke rol heeft gespeeld tijdens Market Garden en waar we nu dan ook even de herinneringen op beeld vastleggen.
“Tijdens Operatie Market Garden in 1944 lukte het de Britten niet om de brug over de Nederrijn, die later John Frostbrug zou worden genoemd, in Arnhem in handen te krijgen. Na zware verliezen trokken zij zich op 19 september, de derde dag van de operatie, terug op Oosterbeek. Zo’n 3.000 militairen verzamelden zich daar. In de omgeving van de kerk vonden acht dagen lang zware gevechten plaats. In de oude pastorie ernaast werden door onder andere Kate ter Horst circa 250 gewonde Britse soldaten verzorgd. Het godshuis diende als een van de verzamelpunten van de geallieerden voordat zij zich terugtrokken over de Rijn die zich er vlakbij bevindt. De kerk werd bij de oorlogshandelingen deels verwoest.“

Ook lopen we langs een aantal oude graven uit begin 19e eeuw en -nieuwsgierig als we beiden zijn- vragen ons af waar de overige gebleven zijn.

Terug naar boven via het Rozenpad over Landgoed De Hemelseberg -waar komt die naam toch vandaan- …
“De naam “den Hemelseberg” komt voor het eerst naar voren bij een boedelscheiding in 1728 wanneer deze “heggeholt” (perceel hakhout) aan een van de zonen van de weduwe Van der Hoop- Brouwers wordt toebedeeld. Zij was gehuwd geweest met de Arnhemse wijnhandelaar Johan van der Hoop.
De Hemelseberg maakte voor die tijd deel uit van het goed Ter Aa dat vrijwel het gehele westelijke deel van Oosterbeek tot Doorwerth omvatte . Na 1741 werd het verworven gebied uitgebreid en omgevormd tot buitenplaats.“
… langs de Gielenbeek weer terug naar het begin van onze route waar ik in de verte bovenaan de Moskoepel al weer zie staan.